W ładny, słoneczny dzień zaraz po świętach spotkaliśmy się na zebraniu świąteczno–wiosennym. Przewodnicząca Ela Porazińska odczytała kilka komunikatów dotyczących realizacji Kalendarium. Najważniejszy to czekające nas 15 maja zebranie sprawozdawczo – wyborcze na którym wybierzemy nowy zarząd. Sekretarka ZNP pani Małgosia Trusewicz-Skrok poinformowała nas o szczegółach tego zebrania i procedurze wyborów.  

W drugiej części zebrania na stół powędrowały jajka, biała kiełbasa, ciasto, mandarynki i oczywiście herbata i kawa. Można było ze znajomymi podzielić się wrażeniami ze spędzonych świąt, ale też planami wycieczek czy innych wyjazdów latem. I tak to po mile spędzonym czasie trzeba było rozejść się do domu.

Krystyna Chwiałkowska

Urodzony w Berlinie Ludwik Ferdynand Geyer był nie tylko jednym z pionierów rozwoju przemysłu włókienniczego w Łodzi, ale także jako pierwszy wprowadził w swojej fabryce maszyny o napędzie parowym. Dlatego w ramach naszego cyklu Szlakiem łódzkich fabrykantów spotkaliśmy się na placu Reymonta, aby wyruszyć tropami rodu Geyerów. Oprowadzała nas ponownie pani Ela Pędziwiatr,  najlepsza łódzka  przewodniczka. 

Przy placu Reymonta podziwialiśmy drugi dom (fot. 1), który wybudował L. Geyer. Był to początkowo jednopiętrowy, neorenesansowy pałac, ale niestety kolejni właściciele przebudowali go i obecnie zupełnie nie przypomina pałacu. Lepiej czas się obszedł z jego pierwszym domem (fot. 3, 4, 5), klasycystycznym dworkiem, mieszczącym się przy ul. Piotrkowskiej 286. Ludwik Geyer miał 11 dzieci z trzema partnerkami, w tym siedmiu synów i jedną córkę z żoną Emilią Szarlottą Karoliną Türk. Zdjęcie 22 prezentuje jedną z willi jego synów. Obecne prywatne przedszkole przy ul. Piotrkowskiej 280 (fot.18) to dawna rezydencja Gustawa Geyera, którego dzieci czuły się już Polakami i którego syn Robert został zamordowany przez Gestapo w roku 1939 właśnie w tej willi.  

W willi innego brata – Ryszarda – przy ul. Czerwonej 3 (fot. 21) ma swą siedzibę Okręgowa Izba Lekarska. Niestety nie wszystkie budynki zbudowane przez ród Geyerów doczekały się renowacji (fot. 19 i 20). Istnieją już jednak plany ich odbudowy. 

Najważniejszą jednak spuścizną  Ludwika Geyera są jego zakłady przemysłowe, z Białą Fabryką na czele. Właśnie tu,  po raz pierwszy w przemyśle włókienniczym Królestwa Polskiego,  zainstalowano maszynę parową o mocy 60 KM.  

Od placu Reymonta przeszliśmy spacerem przez piękny park (fot. 7, 8, 11) położony między dawnym pałacem Geyera, a Białą Fabryką. Po wielu latach zaniedbania jest on teraz wypielęgnowany, staw oczyszczono i uruchomiono fontannę. Po drodze minęliśmy skansen (fot. 9 i 10), będący częścią Muzeum Włókiennictwa, obecnie niestety w związku z przeprowadzaną na jego terenie inwestycją zamknięty. Przy bramie Białej Fabryki powitał nas pilnujący wejścia krasnal (fot. 12) i tak oto znaleźliśmy się w Centralnym  Muzeum Włókiennictwa. Stare maszyny włókiennicze, niektóre pamiętające jeszcze Ludwika Geyera, są w znakomitym stanie technicznym. Mogliśmy je podziwiać (fot. 13 – 16) również w akcji, ponieważ pracownik muzeum uruchamia je dla zwiedzających. Bardzo się ucieszyliśmy, że to tylko pojedyncze eksponaty i że nie musimy pracować w głośnej, zapylonej hali. Wychodząc zrobiliśmy sobie zdjęcie – pocztówkę z Łodzi (fot. 17). 

Iza Zając 

Tegoroczną wiosnę rozpoczęliśmy wizytą w Pałacu Herbsta, gdzie przywitały nas przepiękne gazony kwitnących pierwiosnków, fiołków i bratków, porastające większość trawników pałacowego ogrodu (fot.8). Naszym celem była wystawa dawnego malarstwa polskiego Jak to widzisz.  
 

Wystawa powstała dość nietypowo, bo w ramach otwartego plebiscytu każda osoba zainteresowana mogła wybrać pięć ze stu obrazów z kolekcji muzeum, a także napisać tekst uzasadniający swój wybór. Najwięcej głosów otrzymał obraz olejny Józefa Chełmońskiego Żurawie (fot.10). Obok niego mogliśmy podziwiać dzieła Aleksandra Laszenko (fot.11), Juliana Fałata (fot.12), Wojciecha Kossaka (fot.13), Henryka Rodakowskiego (fot.15), Wojciecha Weissa (fot.16), Zygmunta Wierciaka (fot.17), Leona Wyczółkowskiego (fot.18), Vlastimila Hofmana (fot.19), Apoloniusza Kędzierskiego (fot.20), Józefa Mehoffera (fot.21), Anieli Pająkówny (fot.22), Witolda Pruszkowskiego (fot.23), Władysława Skoczylasa (fot.24) i wielu, wielu innych. Szkoda, że zbiory z Kolekcji Sztuki Dawnej tak rzadko pokazywane są publiczności i większość czasu spędzają w piwnicach muzeum.

Następnie zwiedziliśmy wspaniałe wnętrza Pałacu Herbsta, a zwiedzanie zakończyliśmy w pałacowej oranżerii – obecnie kawiarni. Kawa w takim otoczeniu smakuje wyjątkowo! Przez cały czas pobytu w pałacu kołatała mi się w głowie mądra maksyma: Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie. W Łodzi jest ona szczególnie aktualna.

                                                                                                    Iza Zając

Od pierwszej miejskiej elektrowni i elektrociepłowni do Centrum Nauki EC1

Nie tak dawno temu była wystawa energia umysłu (Leonardo da Vinci) i teraz nadszedł czas na energię wiedzy.

I tak, w licznym gronie koleżanek i kolegów z naszej sekcji, dnia 13 lutego 2019 roku, spotkaliśmy się w Centrum Nauki EC1. Zwiedzaliśmy zabytkową, najstarszą elektrownię łódzką.

Maszynownia, kotły, sprężarki, pompownia, turbiny, nastawnia, rozdzielnia i inne nieużywane na co dzień słowa pobrzmiewały z ust przewodnika, a wszystko po to, by opisać jak powstaje prąd z pary wodnej i węgla.

Proces ten zwizualizował nam  mapping, przedstawiony na zabytkowym turbozespole Brown Boveri.

Chwilę zatrzymaliśmy się w nastawni – sercu elektrowni - to tu zarządza się produkcją energii elektrycznej.

Dzięki magicznemu biletowi – żółtej opasce zakładanej na rękę można było wziąć udział w różnych grach przybliżających procesy technologiczne związane z produkcją energii elektrycznej i cieplnej. Niektórym z nas udało się doprowadzić do awarii, na szczęście tylko na ekranie.

W elektrowni zgromadzono ubrania robocze i odświętne z różnych lat XX wieku. Pewien kreator mody, obejrzawszy je powiedział: Moda się zmienia a styl zostaje.

Ciekawostką, podaną przez przewodnika było to, że w jednym z kotłów,  w grudniu 1939 roku,  odbyła się kolacja wigilijna. Na pamiątkę zachowano stół z zastawą.

W kinie sferycznym 3D obejrzeliśmy  film dotyczący astronomii. Zrobiliśmy kilka eksperymentów  z zakresu fizyki i rozeszliśmy się po obiekcie wybranymi przez siebie ścieżkami dydaktycznymi.

Elżbieta   Grzejdziak

W świetnych humorach powitaliśmy rok 2019 w Sali Senatu UŁ. Przewodnicząca  Ela Porazińska złożyła wszystkim zebranym życzenia noworoczne i powitała nowych członków sekcji. Następnie wraz z prezesem ZNP UŁ Lechem Leszczyńskim, który był naszym gościem, przedstawiła sytuację finansową sekcji w nowym roku, a także wynikające z niej plany.

Koleżanka Grażyna Iwańska – Patorek omówiła propozycje wycieczek po Łodzi i okolicy, a także wyprawy do Hiszpanii, a kolega Ireneusz Kolendo do Lwowa.

W biesiadnej części spotkania szampanem wznieśliśmy toast za nowy rok i  przy kawie, herbacie, cieście i świetnym winie naszego kolegi z nowymi siłami wkroczyliśmy w rok 2019.

Iza Zając

W niedużej sali spotkali się ci członkowie Sekcji, którzy znaleźli chwilę wolnego czasu w trakcie przedświątecznej krzątaniny. Mimo ciasnoty atmosfera była fantastyczna, podzieliliśmy się opłatkiem i uściskaliśmy serdecznie. Pożegnaliśmy odchodzący rok  z nadzieją, że 2019 będzie jeszcze lepszy! 

                                                    Iza Zając    

24 października 2018 roku spotkaliśmy się na zebraniu jesiennym, kończącym sezon 2017/2018. Przewodnicząca sekcji Ela Porazińska powitała bardzo serdecznie wszystkich zebranych (fot.1). Następnie Wiceprezes ZNP Uniwersytetu Łódzkiego Kolega Jarosław Marczak wręczył 9 osobom Odznaki za 50 lat przynależnosci do ZNP (fot.2,3,4,5). Odznaki otrzymali:

1. Władysław Baranowicz

2. Józef Białas

3. Helena Bielicka

4. Dorota Horbaczewska

5. Witold Kakowski

6. Aloiza Muchnicka – Djakow

7. Teresa Papuzińska

8. Bogusław Rakowski

9. Jan Tomczak

W imieniu odznaczonych podziękował Kolega Witek Kakowski.

Minutą ciszy pożegnaliśmy zmarłe w bieżącym roku Koleżanki: Marię Nowakowską i Bronisławę Piwowarczyk.

Ela Porazińska podsumowała działalność sekcji w mijającym sezonie i przypomniała, że wiosną 2019 roku odbędą się wybory nowego Zarządu sekcji. Poinformowała nas także o planach na nadchodzący rok. Kolega Irek Kolendo przedstawił propozycję wycieczki do Lwowa.

Spotkanie zakończyło się tradycyjnym poczęstunkiem i niekończącymi się rozmowami z dawno niewidzianymi znajomymi.  

                                                                                   Iza Zając